Şiddetsizlik Eğitim ve Araştırma Merkezi tarafınca yürütülen Türkiye’de şiddetsiz eylem tarihine ilişkin veri tabanı çalışması sayfasına hoşgeldiniz.

Yürütmekte olduğumuz veri tabanı çalışması hayatımızın çeşitli alanlarına ilişkin farklı gruplar tarafından farklı örgütlenme biçimleri ve farklı amaçlarla gerçekleştirilen eylemlerden yaptığımız bir derleme. İlk aşamada çevre, savaş karşıtı ve kadın hareketinin yaptığı eylemlere dair sınırlı sayıdaki verilerle başlıyoruz.

Çalışmamız henüz tamamlanmış değil. Dahası, her geçen gün yeni eylemlere tanıklık ettiğimiz, duyduğumuz, haberdar olduğumuz için tamamlanması mümkün de değil. Bu nedenle oluşturmuş olduğumuz veri tabanının yaşayan, gelişen bir kaynak olmasını amaçlıyoruz.

Amaç

Şiddetsiz eylem yöntemlerinin çeşitliliğine vurgu yapmak

Şiddetsiz eylem veritabanı hazırlanırken, incelenilen eylem biçimlerinde odaklanılan doğrudan şiddetin kullanılıp kullanılmadığı noktasıydı. Doğrudan şiddetin kullanılmadığı eylemler “şiddetsiz eylem” olarak değerlendirip veritabanına alındı. Burada odaklanılan diğer nokta ise kullanılan yöntemlerdi. Bu da eylemlerin farklı biçimlerine bakıp, tekrara düşmemek için kategorize ederek oluşturuldu.

Şiddetsiz eylemin politik hayatımızın bir parçası olduğunu ortaya koymak

Şiddetsiz eylem politik hayatlarımızda her zaman başvurduğumuz bir eylem biçimi. Çeşitli platformlarda şiddetsizlik kavramına ve eylemlerin şiddetsiz karakterine vurgu yapılmasına dair çeşitli eleştiriler getiriliyor. Şiddetsizlik ve şiddetsiz eylemin ‘pasiflik’ olduğuna dair genel bir kanaat var. Şiddetin kullanılmayışı ve bunun bir politik perspektif olarak benimsenmiş olması esasında pasiflikten çok daha öte bir anlam ifade ediyor. Mücadele biçimi olarak sadece şiddetsizliği benimseyen kişi ya da gruplar değil şiddeti benimseyenler dahi şiddetsiz eylemi bir yöntem olarak çeşitli biçimlerde hayata geçiriyor. Özellikle de hak temelli mücadelenin ve aktivizmin temelinde yatan eylem biçimleri şiddetsizliğe dayanıyor.

Veri tabanına dahil ettiğimiz eylemlerden göreceğimiz gibi şiddetsiz eylem gündelik temel gereksinimlerin karşılanması taleplerinden yaşam alanlarının korunmasına ve anti militarist taleplere kadar son derece çeşitli. Bu eylemler şiddet içermediği halde radikal talepler içeriyor, radikal karşı duruşlar ortaya koyuyor. Eylemciler, pek çoğu kamusal otoriteyle karşı karşıya gelmeyi göze alan yöntemler kullanıyorlar ve kendilerine karşı kullanılan fiziksel saldırılara karşı geliştirdikleri direniş biçimleri de şiddet içermiyor.

Hayatımızın her alanında başvurduğumuz şiddetsiz eylem biçimlerinin tarihsel olarak da yeni olmadığının altını çizmek gerek.

Bir başvuru kaynağı oluşturmak

Bu çalışma araştırmacıların, akademisyenlerin, öğrencilerin, gazetecilerin, kurumların, örgütlerin ve ilgi duyan herkesin başvuru kaynağı olarak kullanabileceği çeşitli verileri sunmayı amaçlıyor.

Ayrıca yapılmakta olan eylemlerin çeşitliliğini ortaya koyarak aktivistlere yaratıcı eylem biçimlerine dair bir repertuar sunmayı da amaçlıyoruz.

Yöntem

Konular

Veri tabanı çalışmasını çevre, savaş karşıtı, kadın mücadeleleri olmak üzere 3 ana başlıkta hazırladık. Bu başlıkları herhangi bir kritere bakmaksızın, rastgele seçmiş olduğumuzu bildirmek isteriz. Ancak çalışma yaşayan bir çalışma olacağı için şartlar el verdiğince diğer mücadele biçimlerine de bakıp, veritabanını genişletmeyi, zenginleştirmeyi planlıyoruz.

Kaynaklar

Araştırmalarımızı yaparken gazete arşivleri, elektronik arşivler temel başvuru kaynağımızı oluşturuyor. Bazı özel durumlarda kampanyaları yürüten kişilerle doğrudan görüşmeler yapıyoruz.

Zaman/mekan

Araştırmamızda herhangi bir zaman aralığı olmamakla birlikte eylemleri, ulaşılabilen kaynaklarla sınırlı tutmak zorunda kaldık. Bununla birlikte ulaştığımız eylemlerin tarih yelpazesi, şiddetsiz eylemin her zaman kullanılan bir araç olduğunu, coğrafyası ise Türkiye'nin her yerinde yaygın olarak kullanıldığını gösteriyor.

Eylemler

Veri tabanında bulacağınız eylemler hem çok geniş hem de çok sınırlı.

Araştırmamıza ulaştığımız her eylemi almadık ama mümkün olduğunca farklı yöntemi dahil etmeye çalıştık. Aynı eylem türünün, örneğin basın açıklamasının; farklı zaman, farklı yer ve faklı amaçlarla kullanılmasının yaratacağı tekrara girmemeye çalıştık. Bu nedenle eylem türlerine baktığınızda kümülatif olarak çok sayıda eylem olmasa da farklı eylem biçimlerini bulacaksınız. Bazıları farklı eylemlerle birlikte gerçekleşen– örneğin yürüyüş ve basın açıklaması yapma- taktiklerin her birini ayrı ayrı belirtmeyi tercih ettik.

Veri tabanında yer alan eylemler belirli arama teknikleriyle ulaşılmış verilerdir. Listede olmayan ve bu süre zarfında gerçekleşmiş çok fazla şiddetsiz eylem olduğunu da eklemek gerek.

Veri tabanının kullanımı

Veri tabanında iki tür kullanım biçimi yer alıyor: listeleme ve haritalama.

Listeleme; kullanıcılara yer, tarih, eylem tipi, gerçekleştirenler bağlamında sonuçları görme olanağı sağlıyor.

Ayrıntılı arama ile kullanıcıya dilediği değişkenlerle arama yapma olanağı sunuluyor.

Veri tabanımız kullanıcının yeni veri girmesine açık olarak tasarlandı. Veri tabanında yer alması gerektiğini düşündüğünüz eylemler için lütfen tıklayınız.

Bize ulaşmak için eylem@siddetsizlikmerkezi.org